Ada bah urang cakap loghat sabah ni kan, susah kunuk mau di faham, ah betul bah? ya.. betul la tu kalik, kan? hehehe.. tapi bagi aku yang memang sabahan, ndak la bah juak susah sangat, sebab sabahan more kepada bahasa baku bah ni..
Bahasa Melayu Sabah ialah Bahasa Melayu yang ditutur oleh masyarakat umum Sabah. Bahasa Melayu Sabah mempunyai persamaan yang banyak dengan Bahasa Melayu piawai (Bahasa Melayu baku), namun terdapat perbezaan dalam perkataan-perkataan tertentu, penggunaan perkataan, serta cara penyampaian.
[u][b]Perbendaharaan Kata[/b][/u]
Penggunaan Bahasa Melayu Sabah banyak dipengaruh oleh penggunaan Bahasa Melayu Indonesia, serta Brunei, Bahasa Inggeris dan terdapat juga pengaruh Cina Hakka. Beberapa contoh:
Bah - Baiklah
Bah2 - Iya @ Ok
Bilang - cakap, berkata - Siapa bilang?
cincai - tidak teratur - jangan buat karja (kerja) cincai bah
limpang - baring2
limpas - lepas(masa), atau lintas (seberang) lalu
Ndak, tia, inda - Tidak
sigup - rokok
iskul - sekolah
aisbok - peti sejuk
bubut - kejar
sak, syak, jak - saja, sahaja
mengkali - barangkali
siat - sihat
Penggunaan Kata tambah - 'bah'
Salah satu penggunaan kata yang membezakan Bahasa Melayu Sabah dengan Bahasa Melayu piawai, ialah kata tambah -bah yang sering diguna dalam percakapan. Kata tambah -bah mempunyai fungsi seperti berikut:
Kata penyudah untuk menguatkan ekspresi kata contoh:
Iya bah. - Iya, lah.
Kata tambah pemula untuk memulakan percakapan. Boleh diganti dengan kata "saya mula bercakap" (bagaimanapun, penggunaan kata ini tidak diguna dalam Bahasa Melayu Piawai. Selalunya digunakan pada permulaan kata.
Bah, kamu pigi la dulu - (Saya menjawab kamu) Pergilah kamu dulu.
Memberi maksud sudah, atau penghabis kata. Pengganti dalam bahasa Melayu ialah "Baiklah", atau "Begitulah".
Penggunaan "anu"
"anu" di dalam Bahasa Melayu piawai, bermaksud panggilan untuk orang ketiga. Biasanya perkataan ini digunakan untuk mengelakkan penggunaan nama sebenar. Contoh penggunaan Dia keluar dengan si "anu" semalam.. Bagaimanapun, perkataan "anu" dalam Bahasa Melayu Sabah mempunyai penggunaan yang luas.
Selain digunakan untuk merujuk kepada orang ketiga, "anu" juga digunakan untuk merujuk kepada barang. Contoh: "Kau sudah ambil itu anu?". Penggunaan anu biasanya merujuk kepada perkara yang diketahui oleh pembalas.
Pada kebiasaannya perkataan "anu" diguna untuk mengganti perkataan "apa" dalam Bahasa Melayu piawai.
"Anu" juga membawa maksud, aksi perbuatan. Kata ganti dalam Bahasa Melayu ialah "sudahkan" atau "buat".
Contoh: Macammana mau anu ni?
Jangan kasi anu tu!.
anu bah..
si anu bah, macam mana sudah?
siat sudah si anu?
Penyampaian
Cara penyampaian Bahasa Melayu Sabah agak berbeza dengan Bahasa Melayu piawai. Ini dapat diperhati dari segi sebutan bagi huruf vokal(a,e,i,o,u) dalam perkataan Melayu piawai.
Pertukaran 'e' (seperti 'e' dalam "pemuda") kepada sebutan 'i'
pigi - pergi
sijuk - sejuk
bisuk - besok
mimang - memang
Pertukaran 'e' (seperti 'e' dalam "pemuda") kepada sebutan 'a'
kamarin - kelmarin
paning - pening
bali - beli
karbau/krabau - kerbau
tarap - terap
tambirang - Tembirang (menunjuk2)
sanapang - senapang
Pertukaran 'o' (seperti 'e' dalam "botak") kepada sebutan 'u'
buli - boleh
bula - bola
urang - orang
buduh - bodoh
munyit - monyet
Terdapat juga perkataan yang mengabai sama sekali sebutan huruf vokal.
slipar - selipar
krusi - kerusi
triak - teriak'
brani - berani
tlepon - telefon
kmari - kemari
ksana - kesana
knapa - kenapa
Sia, sa, sya - Saya
aku - saya
kau, koe, kaw - awak
periuk - kuali
celana - seluar
piring - pinggan
mengarti (mengerti) - faham
Nda payah - tak perlu
ta'usah (tak usah) - jangan
munyit (monyet) - kera
minta puji - berlagak (sombong)
jandila (jendela) - tingkap
Terdapat juga perkataan yang membawa maksud yang berlainan sekali.
tapuk, btapok - sorok
Kesimpulan
Disebabkan oleh penggunaan kata yang tidak jauh berbeza daripada Bahasa Melayu Piawai, agak mudah untuk membiasakan diri dengan penggunaan Bahasa Melayu Sabah.
Walaupun Bahasa Melayu baku adalah bahasa rasmi Sabah, Malaysia, namun secara umumnya Bahasa Melayu Sabah merupakan bahasa komunikasi yang utama di negeri Sabah.
Namun begitu, loghat sabah mahupun cara pertuturan ini amat sangat berbeza mengikut tempat, daerah mahupun suku kaum orang itu sendiri.
Bah2 - Iya @ Ok
Bilang - cakap, berkata - Siapa bilang?
cincai - tidak teratur - jangan buat karja (kerja) cincai bah
limpang - baring2
limpas - lepas(masa), atau lintas (seberang) lalu
Ndak, tia, inda - Tidak
sigup - rokok
iskul - sekolah
aisbok - peti sejuk
bubut - kejar
sak, syak, jak - saja, sahaja
mengkali - barangkali
siat - sihat
Penggunaan Kata tambah - 'bah'
Salah satu penggunaan kata yang membezakan Bahasa Melayu Sabah dengan Bahasa Melayu piawai, ialah kata tambah -bah yang sering diguna dalam percakapan. Kata tambah -bah mempunyai fungsi seperti berikut:
Kata penyudah untuk menguatkan ekspresi kata contoh:
Iya bah. - Iya, lah.
Kata tambah pemula untuk memulakan percakapan. Boleh diganti dengan kata "saya mula bercakap" (bagaimanapun, penggunaan kata ini tidak diguna dalam Bahasa Melayu Piawai. Selalunya digunakan pada permulaan kata.
Bah, kamu pigi la dulu - (Saya menjawab kamu) Pergilah kamu dulu.
Memberi maksud sudah, atau penghabis kata. Pengganti dalam bahasa Melayu ialah "Baiklah", atau "Begitulah".
Penggunaan "anu"
"anu" di dalam Bahasa Melayu piawai, bermaksud panggilan untuk orang ketiga. Biasanya perkataan ini digunakan untuk mengelakkan penggunaan nama sebenar. Contoh penggunaan Dia keluar dengan si "anu" semalam.. Bagaimanapun, perkataan "anu" dalam Bahasa Melayu Sabah mempunyai penggunaan yang luas.
Selain digunakan untuk merujuk kepada orang ketiga, "anu" juga digunakan untuk merujuk kepada barang. Contoh: "Kau sudah ambil itu anu?". Penggunaan anu biasanya merujuk kepada perkara yang diketahui oleh pembalas.
Pada kebiasaannya perkataan "anu" diguna untuk mengganti perkataan "apa" dalam Bahasa Melayu piawai.
"Anu" juga membawa maksud, aksi perbuatan. Kata ganti dalam Bahasa Melayu ialah "sudahkan" atau "buat".
Contoh: Macammana mau anu ni?
Jangan kasi anu tu!.
anu bah..
si anu bah, macam mana sudah?
siat sudah si anu?
Penyampaian
Cara penyampaian Bahasa Melayu Sabah agak berbeza dengan Bahasa Melayu piawai. Ini dapat diperhati dari segi sebutan bagi huruf vokal(a,e,i,o,u) dalam perkataan Melayu piawai.
Pertukaran 'e' (seperti 'e' dalam "pemuda") kepada sebutan 'i'
pigi - pergi
sijuk - sejuk
bisuk - besok
mimang - memang
Pertukaran 'e' (seperti 'e' dalam "pemuda") kepada sebutan 'a'
kamarin - kelmarin
paning - pening
bali - beli
karbau/krabau - kerbau
tarap - terap
tambirang - Tembirang (menunjuk2)
sanapang - senapang
Pertukaran 'o' (seperti 'e' dalam "botak") kepada sebutan 'u'
buli - boleh
bula - bola
urang - orang
buduh - bodoh
munyit - monyet
Terdapat juga perkataan yang mengabai sama sekali sebutan huruf vokal.
slipar - selipar
krusi - kerusi
triak - teriak'
brani - berani
tlepon - telefon
kmari - kemari
ksana - kesana
knapa - kenapa
Sia, sa, sya - Saya
aku - saya
kau, koe, kaw - awak
periuk - kuali
celana - seluar
piring - pinggan
mengarti (mengerti) - faham
Nda payah - tak perlu
ta'usah (tak usah) - jangan
munyit (monyet) - kera
minta puji - berlagak (sombong)
jandila (jendela) - tingkap
Terdapat juga perkataan yang membawa maksud yang berlainan sekali.
tapuk, btapok - sorok
Kesimpulan
Disebabkan oleh penggunaan kata yang tidak jauh berbeza daripada Bahasa Melayu Piawai, agak mudah untuk membiasakan diri dengan penggunaan Bahasa Melayu Sabah.
Walaupun Bahasa Melayu baku adalah bahasa rasmi Sabah, Malaysia, namun secara umumnya Bahasa Melayu Sabah merupakan bahasa komunikasi yang utama di negeri Sabah.
Namun begitu, loghat sabah mahupun cara pertuturan ini amat sangat berbeza mengikut tempat, daerah mahupun suku kaum orang itu sendiri.
0 comments:
Post a Comment
KERATAN NOTIS
1. Sila Komen Dalam Bahasa Melayu / Ingelish Yang Mudah Difahami
2. Tinggalkan Alamat Blog / Email Jika Perlu
SEGALA KOMEN YANG DITULIS ATAS TANGGUNGJAWAB ANDA SENDIRI. PEMILIK AJTR TIDAK BERTANGGUNGJAWAB ATAS SEBARANG KOMEN YANG DITULIS OLEH PEMBACA DI AJTR INI.